#156 Dr Stanisław Niewiński - Chiny: Dyplomacja metali ziem rzadkich

Podcast "Na celowniku"

0:00

-45:21

#156 Dr Stanisław Niewiński - Chiny: Dyplomacja metali ziem rzadkich

O chińskiej rywalizacji z USA, dyplomacji metali ziem rzadkich, strategiach De-riskingu i Decouplingu, chińskim soft power, problemach wewnętrznych Chin, roli Bliskiego Wschodu w globalnej rywalizacji

Artur Dubiel

Oct 25, 2025

Transcript

Gościem podcastu „Na celowniku” jest dr Stanisław Niwiński, wykładowca Uniwersytetu Opolskiego i Politechniki Opolskiej, felietonista w kwartalniku “Na celowniku”. Gospodarzem spotkania jest Artur Dubiel z Uniwersytetu WSB Merito.

krótki link: ncpn.pl/p/156

Tematyka odcinka koncentruje się na aktualnej polityce zagranicznej Chin oraz ich strategicznej rywalizacji z mocarstwami zachodnimi, zwłaszcza ze Stanami Zjednoczonymi. Chiny starają się wyciągnąć korzyści ze sporów pomiędzy USA (pod rządami Donalda Trumpa) a ich sojusznikami, w tym Unią Europejską, która poniosła koszty nowych, mniej korzystnych umów handlowych z USA. O ile Stany Zjednoczone dążą do decouplingu, czyli rozdzielenia organizmów gospodarczych, to Unia Europejska skłania się ku strategii de-riskingu, czyli ograniczenia ryzyka we współpracy gospodarczej, co wpływa ma postawę Pekinu.

Ważnym elementem rozmowy jest chiński soft power oraz strategiczne narzędzia nacisku. Chiny inwestują ogromne pieniądze w budowanie wizerunku państwa gwałtownie się rozwijającego i nowoczesnego, oferującego światu, w tym Europie, wysokiej jakości sprzęt (np. samochody elektryczne). Jednocześnie, pomimo oficjalnego sukcesu społeczno-gospodarczego, Pekin mierzy się z poważnymi problemami wewnętrznymi, takimi jak kryzys zadłużeniowy i postępujący kryzys demograficzny. W kontekście dyplomacji, Chińczycy wykorzystują ograniczenie eksportu metali ziem rzadkich jako poważny lewar, mający wymusić ustępstwa zarówno na Stanach Zjednoczonych, jak i na Unii Europejskiej.

Odcinek analizuje także rosnące znaczenie Chin na Bliskim Wschodzie. Pekin bardzo mocno wzmocnił swoją pozycję w tym regionie, stając się ważnym partnerem technologicznym, dostawcą kapitału, a także aktywnym graczem dyplomatycznym, pośredniczącym np. w rozmowach między Iranem a Arabią Saudyjską. W obliczu utrudnień w dostępie do rynku amerykańskiego, Chiny poszukują alternatywnych rynków zbytu, traktując Bliski Wschód jako atrakcyjny obszar lokowania nadwyżek eksportowych. Poruszono również strategiczną kwestię Tajwanu, który pozostaje dla chińskich władz żywotnym interesem.

W 45 minutowej rozmowie usłyszeć można o następujących tematach:

- chińska rywalizacja z USA, wykorzystywanie sporów administracji Donalda Trumpa z sojusznikami,

- nacisk na współpracę gospodarczą z UE,

- metale ziem rzadkich jako narzędzie nacisku,

- strategia De-risking kontra Decoupling,

- chiński Soft Power,

- problemy wewnętrzne Chin,

- wzrost znaczenia Chin na Bliskim Wschodzie,

- Bliski Wschód jako alternatywny rynek zbytu,

- władza Xi Jinpinga,

- kwestia Tajwanu.